Czarnuszka siewna(Nigella sativa)

Czarnuszka siewna

Czarnuszka znana też pod łacińską nazwą Nigella sativa L. to roślina, o walorach której dowiedzieliśmy się od mieszkańców Egiptu. To właśnie oni zwykli byli mawiać, że jest w stanie wyleczyć wszystko prócz śmierci, a choć wspomniana deklaracja brzmiała co najmniej zaskakująco, sceptyczni Europejczycy zyskiwali coraz więcej szans na to, aby przekonać się, że nie była wcale wypowiadana bez powodu.

Legendy mówią o tym, że jednym z jej pierwszych entuzjastów był sam faraon Tutenchamon, który wierzył w jej cudowne właściwości do tego stopnia, że nie pozwalał służącym pojawiać się w swoim otoczeniu bez przynajmniej jednej buteleczki leczniczego oleju. Nie mniej zachwycone jej właściwościami były jednak również najpiękniejsze Egipcjanki, o których pamiętamy pomimo upływu wieków.

 Kleopatra, jak i Nefretete lubiły, podobno, wykorzystywać olej z czarnuszki do tego, aby tuszować niedostatki urody.

Sama czarnuszka siewna jest osiągającą do pięćdziesięciu centymetrów wysokości rośliną z rodziny jaskrowatych. 

Jej ojczyzna znajduje się w Azji Mniejszej i krajach Europy Południowo-Wschodniej, czarnuszka siewna bywa jednak uprawiana również w Polsce, a w niektórych częściach naszego kraju spotkać można nawet spotkać jej dzikie okazy.

 Jednym ze znaków rozpoznawczych rośliny są dość duże, pojedyncze kwiaty osiągające nawet do trzech centymetrów z błękitnym unerwieniem i seledynowym szczytem.


Czarnuszka była chętnie stosowana jako przyprawa, nasi przodkowie w szczególny sposób cenili zaś chleb z jej dodatkiem. Wielokrotnie wykorzystywano ją jednak również jako składnik aromatyzowanego wina, przetworów warzywnych, a nawet potraw mięsnych, nasiona czarnuszki sprawdzały się bowiem jako odpowiednik pieprzu stosowany zwłaszcza przez osoby zmagające się z problemami żołądkowymi.

 Wiara we właściwości lecznicze tej rośliny nie opiera się już na przekazach pochodzących sprzed wieków, ale na najnowocześniejszych badaniach wykonywanych przez renomowane uczelnie wyższe. 

Pochyla się nad nią zresztą nie tylko medycyna, ale również kosmetologia.

 Mówiąc o czarnuszce nie możemy nie docenić nie tylko togo, że ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, ale również tego, że znakomicie sprawdza się jako środek wspomagający leczenie trądziku i atopowego zapalenia skóry.

Czarnuszka - właściwości i zastosowanie

W starożytności i średniowieczu dominowało przekonanie, że czarnuszka jest dobra na wszystko, dziś jej stosowanie zaleca się w pierwszej kolejności alergikom i astmatykom.

 Ci pierwsi bardzo często zmagają się z obniżoną odpornością typową dla swojego organizmu, trudno więc dziwić się, że mają niemałe problemy z walką z kolejnymi objawami alergii.

 Dowiedziono jednak, że czarnuszka siewna wpływa korzystnie na układ immunologiczny i sprawia, że organizm z większą łatwością eliminuje pierwsze objawy grypy i przeziębienia, ma więc więcej sił, które może zużyć do walki z uczuleniem.

 Również astmatycy powinni docenić to, że czarnuszka wzmacnia ich organizm, w ich przypadku jednak istotną rolę odgrywa jeszcze inna właściwość typowa dla tej rośliny. Czarnuszka ułatwia wykrztuszanie zalegającej wydzieliny i rozszerza oskrzela, kuracja z jej wykorzystaniem może więc przyczynić się do tego, że spowolniony zostanie rozwój choroby i spadnie intensywność jej ataków.

 Tak alergikom, jak i astmatykom najlepiej przysłuży się napar z czarnuszki powstały z połączenia łyżki rozdrobnionych nasion, szklanki mleka lub wody oraz łyżki miodu, która z pewnością poprawi smak naparu.

O zaopatrzeniu się w czarnuszkę powinny pomyśleć także osoby młode zwłaszcza, jeżeli zmagają się z problemem trądziku i z niepokojem obserwują brak postępów w jego leczeniu nawet pomimo tego, że sumiennie stosują się do zaleceń dermatologa. 

Właściwości rośliny najlepiej w takim przypadku wykorzystać przygotowując tak zwaną nalewkę czarnuszkową powstającą z połączenia pół szklanki nasion czarnuszki i szklanki alkoholu czterdziestoprocentowego.

 Nalewka musi „odstać” przez siedem dni, a następnie powinno zostać odfiltrowana, do przemywania skóry wystarczy przy tym jedna jej łyżka występująca w połączeniu z niepełną szklanką wody mineralnej.

Właściwości bakteriobójcze i przeciwzapalne czarnuszki w szczególny sposób można docenić w okresie jesienno-zimowym, gdy niemal każdy zmaga się z przeziębieniem.

 Co ciekawe, roślina ta okazuje się przydatna również podczas leczenia zapalenia zatok oraz kataru, a więc dolegliwości, o których często mówi się, że muszą ustąpić same, nie ma bowiem skutecznej recepty na uporanie się z nimi. Tu szczególnie przydatne wydają się krople do nosa, które możemy przygotować własnoręcznie łącząc łyżkę rozdrobnionych nasion i roztwór fizjologiczny soli, który bez problemu nabędziemy w aptece.

Olej z czarnuszki

Jeśli wierzyć legendom, pierwszym znanym entuzjastą oleju z czarnuszki był egipski faraon Tutenchamon.

 Władca był przekonany o tym, że cudowny olej może skutecznie zwalczać dziesiątki dolegliwości, nie rozstawał się więc z nim dbając o to, aby olej był pod ręką zawsze, gdy tylko okaże się niezbędny.

Olej jest bogaty tak w witaminy, jak i składniki mineralne mające duży wpływ na nasz wygląd fizyczny. 

Jego stosowanie poprawia zatem stan włosów, skóry i paznokci, przynosi przy tym wymierne efekty już po krótkim czasie stosowania.

Olej wytłaczany z nasion czarnuszki  zdobywa szerokie grono nowych zwolenników. 

A to w szczególności dzięki zawartości nienasyconych kwasów tłuszczowych - zwłaszcza kwasów takich jak linolowy i linolenowy. 

Są one niezbędne naszemu organizmowi do regulowania funkcjonowania i musimy mu ich dostarczyć z zewnątrz, bo sam nie radzi sobie z ich produkcją. 

Olej ma aż 55,8% kwasu linolowego, którego nasz organizm potrzebuje i musimy mu go dostarczać z zewnątrz. Wspomaga naturalną odporność, obniża ryzyko zachorowania na choroby niedokrwienne serca, ma znakomity wpływ na skórę.

 Duża jest też zawartość protein w nasionach (22%), w tym niezbędnych dla zdrowia człowieka dziewięciu aminokwasów: fenyloalaniny, izoleucyny, leucyny, lizyny, metioniny, treoniny, tryptofanu, waliny.


Warto też zwrócić uwagę na znajdujące się w czarnuszce olejki eteryczne.

 Mają one właściwości bakteriobójcze oraz są nieocenione w usuwaniu problemów z prawidłowym funkcjonowaniem oskrzeli.

 Wdychane olejki eteryczne poprawiają samopoczucie i dzięki temu możemy zachować nasze zdrowie psychiczne w równowadze. 

Olej z czarnuszki jest bogaty w witaminy i składniki mineralne, które mają duży wpływ na nasz wygląd fizyczny. 

Jego stosowanie poprawia zatem stan włosów, skóry i paznokci, przynosi przy tym wymierne efekty już po krótkim czasie stosowania.

Olej z czarnuszki nadaje się do użycia przez około trzy miesiące od wytworzenia, jego właściwości są zaś najbogatsze, gdy jest on trzymany w chłodnym miejscu w zaciemnionej butelce.

 W przypadku dorosłych najbardziej wskazane jest spożywanie łyżeczki oleju dwa razy dziennie, najlepiej  przyjmować go przed posiłkiem

-co wpływa korzystnie na układ odpornościowy, układ trawienny, obniża stężenie cukru we krwi, zapobiega miażdżycy i zawałom serca.

 Podczas chronicznych problemów ze zdrowiem dawka spożywanego oleju może być podwyższona do 3 x dziennie.

Terapia prozdrowotna u dzieci wymaga zmniejszenia dawki o połowę, przed podaniem pierwszej porcji oleju maluchowi warto przy tym skontaktować się z lekarzem i zasięgnąć jego opinii na ten temat. 

Przez cały czas trwania kuracji zalecane jest przy tym obserwowanie sygnałów wysyłanych przez organizm.

Gdy cokolwiek zaczyna budzić nasz niepokój - należy skontaktować się z lekarzem.

Działanie i właściwości czarnuszki


Starożytni nie na darmo uważali czarnuszkę za panaceum na wszelkie dolegliwości. 

Znane jest jej działanie :

żółciopędne, moczopędne, wiatropędne, przeciwbakteryjne, przeciwbólowe oraz rozkurczające na mięśnie gładkie,

 wzmaga wydzielanie mleka,

 poprawia trawienie, 

reguluje miesiączkę

obniża poziom cukru we krwi

zmniejsza ryzyko zakrzepów i zatorów

uspokaja

przeciwgrzybicznie

zwalcza pasożyty

odkaża układ pokarmowy i oddechowy

działa moczopędnie i przeciwobrzękowo

odtruwa miąższ wątroby ze związków toksycznych i nadmiaru leków, co wykazano w badaniach klinicznych

stymuluje układ odpornościowy (w tym syntezę interferonu) - sprawia, że organizm z większą łatwością eliminuje pierwsze objawy grypy i przeziębienia oraz ma więc więcej sił, które może zużyć do walki z uczuleniami

przydatna podczas leczenia zapalenia zatok oraz kataru

 działa przeciwnowotworowo dzięki alfa-hederynie

hamuje odczyny autoagresji immunologicznej, stąd jako jedna z niewielu roślin znajduje zastosowanie w leczeniu tocznia, alergii, reumatyzmu, łuszczycy

Szwajcarskie badania wskazują na skuteczność wyciągu w ochronie wątroby i żołądka

olejek eteryczny z czarnuszki i jej wyciągi powstrzymują ataki astmy

Czarnuszkę wewnętrznie stosuje się również w przypadku nieżytu oskrzeli, w chorobach wątroby, przy kamicy żółciowej, skąpomoczu. 

Zewnętrznie napary używane są przy trądziku, atopowym zapaleniu skóry i grzybicach skóry.


Tradycyjnie przy pomocy wyciągów i oleju leczy się schorzenia górnych dróg oddechowych, nawracające infekcje, na źle gojące się rany, infekcje skórne, trądzik (napar stosowany wewnętrznie i zewnętrznie jako tonik).


W indyjskiej medycynie czarnuszka stosowana jest jako środek wiatropędny i pobudzający oraz przeciwko niestrawności i dolegliwościom jelitowych. 

Indyjscy lekarze stosują ją także do wywoływania poporodowych skurczy macicy oraz do przyspieszenia laktacji.


Pomocna w zwalczaniu astmy i alergii


Dla astmatyków jest to nieocenione zioło, bo czarnuszka wzmacnia ich organizm, ułatwia wykrztuszanie zalegającej wydzieliny i rozszerza oskrzela, a kuracja z jej wykorzystaniem może więc przyczynić się do tego, że spowolniony zostanie rozwój choroby i spadnie intensywność jej ataków. 

Jest też jednym z uznanych sposobów na osłabienie

reakcji alergicznej u dzieci (dzieci szybciej na nią reagują).

 Badania wykazują, że w przebadanej grupie 29 pacjentów z astmą, którym przez 45 dni podawano czarnuszkę - objawy ustąpiły, a już pod koniec okresu badań okazało się, że można było zmniejszyć dawkę środków tradycyjnych (inhalatorów, kortykosteroidów), ponieważ poprawiła się wydolność płuc oraz objawy astmy do jakich należy świszczący oddech - zostały złagodzone.

 W innym badaniu podawano czarnuszkę w niewielkich ilościach dzieciom z alergią na pyłki i odnotowano, że po trzech tygodniach spożywania o 80% badanych złagodziły się objawy choroby. Podaje się czarnuszkę w niewielkich ilościach - 40 mg na kg/masy ciała, bo przy większych dawkach mogą występować dolegliwości żołądka.

 Ale i na to jest sposób, bo można podawać czarnuszkę podczas posiłku. Dolegliwości wtedy nie występują.

 Nie poleca się stosowania czarnuszki kobietom w ciąży (może wywołać skurcze macicy) i kobietom karmiącym.
Nasiona zawierają lotny olej, składnikiem którego jest melantyna i niugellina, a także tanina. Melantyna spożyta w dużych dawkach jest toksyczna, a niugellina może wywołać paraliż, więc przyprawa ta nie może być stosowana w nadmiarze.
Mimo braku istotnych skutków ubocznych czy też toksyczności w leczeniu nasionami, przeciwwskazaniem do stosowania jest ciąża i karmienie.
Roślina jest trująca dla ryb i bezkręgowców.

Zastosowanie w kuchni


Czarne nasiona czarnuszki służą jako dodatek do pieczywa, do przetworów warzywnych, do aromatyzowania wina oraz w niewielkim zakresie do produkcji olejku eterycznego używanego w cukiernictwie. Mielone nasiona czarnuszki stanowią dobrą namiastkę pieprzu, gdyż u osób wrażliwych nie podrażniają błony śluzowej żołądka.


W kuchni indyjskiej ma szerokie zastosowanie zarówno do zup jak i do warzyw, owoców i wypiekanego chleba i bułek. Jest też składnikiem mieszanek przypraw garam masala.


Zastosowanie w kosmetyce


Mówiąc o czarnuszce nie możemy nie docenić nie tylko togo, że ma działanie antybakteryjne i przeciwzapalne, ale również tego, że znakomicie sprawdza się jako środek wspomagający leczenie trądziku i atopowego zapalenia skóry.


Ciekawostki

W dawnej Polsce czarnuszka była używana przez biedną ludność jako przyprawa zastępująca zbyt drogie dla ludzi przyprawy wschodnie.
Jest piękna, ale w Polsce trochę teraz zapomniana. Dobrze, że przeżywa swój renesans. Uprawiana jest też na rabatach, jako kwiat cięty do wiązanek i bukietów.
Wyciąg z nasion ma działanie konserwujące i ochronne przed promieniowaniem - stosuje się go czasem w produkcji kosmetyków.


Czarnuszka dla zdrowia na różne dolegliwości

Napar z czarnuszki

Przeciw chorobom układu oddechowego, infekcji narządów płciowych, trądzikowi i łojotokowemu zapaleniu skóry. Zalecany dla alergików i astmatyków.

Rozdrobnioną w moździerzu łyżkę nasion zalać szklanką wrzącej wody lub gotującym się mlekiem i pozostawić na 20 minut pod przykryciem. Przecedzić i pić 2-3 razy dziennie po 1/3 szklanki. Można posłodzić miodem, ale niekoniecznie.
Przy problemach z układem oddechowym - pić małe dawki, ale często co 2-3 godziny.
W problemach z trądzikiem - 3 razy dziennie przemywać skórę.


Odwar z czarnuszki


Przeciw problemom żołądkowym i bólom wątroby, żółtaczce oraz przeciw zaburzeniom miesiączkowania, a także przeciw robakom.

Łyżeczkę nasion zalać dwoma szklankami wody i gotować na malutkim ogniu przez 10-15 minut. Następnie odcedzić, przestudzić i pić to, co zostało 3 razy dziennie.
W przypadku grzybicy skóry przemywać chore miejsce kilka razy dziennie.


Czarnuszka zmielona

Na podniesienie odporności

Zakupione nasiona czarnuszki zmielić w młynku na pył. Zażywać dla poprawy odporności łyżeczkę od herbaty 2 razy dziennie. 

Proszek z czarnuszki trzeba przechowywać w zamkniętym pojemniku, aby nie wywietrzał.

Miód czarnuszkowy

Przeciw przeziębieniom, kaszlom, chorym zatokom

1 łyżka miodu i 1 łyżka czarnuszki (lub jak chcesz więcej - to proporcjonalnie dobierz składniki). Wszystko wymieszać i zażywać co 6 godzin po 1 łyżce. 

Miód ziołowy

Przeciw przeziębieniom, udrażnia układ oddechowy, hamuje kaszel i katar, poprawia odporność.

3 łyżki czarnuszki, 1 łyżeczkę anyżu i 2 łyżeczki goździków. Połączyć składniki i zmielić na drobny proszek. Do mieszanki dodać 100 ml miodu i 10 kropli olejku tymiankowego. Zażywać 3 razy dziennie. 

Krople do nosa z czarnuszki

Przeciw katarom, zatokom

1 łyżkę rozdrobnionych nasion czarnuszki zalać 100 ml roztworu soli fizjologicznej, zagotować i odstawić na pół godziny. 

Następnie przecedzić i uzupełnić brakujący płyn tak, aby było 100 ml.

 Przefiltruj i zakraplaj nos kilka razy dziennie. 

Nalewka z czarnuszki

Na problemy z układem pokarmowym, przy przeziębieniu, kaszlu, katarze oraz problemach skórnych, reumatyzmie, bólach mięśni.

Zmielić pół szklanki nasion i zalać je 250 ml wódki. Odstawić na 7 dni. Po upływie tego czasu przefiltrować i zażywać 2 razy dziennie po 5 ml. Można dodać miodu, albo mleka z miodem.



Czarnuszka dla urody

Tonik czarnuszkowy

Do przemywania skóry trądzikowej i łojotokowej

Łyżkę nalewki z czarnuszki (przepis powyżej) rozcieńcz 200 ml wody mineralnej. 

Składniki dokładnie wymieszać. Przemywać skórę 2 razy dziennie).

Maseczka i peeling z czarnuszki

Oczyszcza i odżywia cerę

1 łyżkę czarnuszki zmielić w młynku.

 Do zmielonej czarnuszki dodać 1 łyżkę oliwy z oliwek i nanieść na twarz.

 Maseczkę pozostawić na skórze na ok. 15 minut. 

Na koniec zmyć wodą robiąc przy tym masaż i peeling.

Nasiona czarnuszki warto kupić i stosować nie tylko do posypywania domowych wypieków, ale także można spożywać je z miodem, w nalewkach, naparach, jako przyprawę do dań, zup i sałatek.

 Nie podrażnia żołądka nawet przy chorobie wrzodowej i "jest dobra na wszystko":-)

Z pozdrowieniami :)

naturalna sowa

źródło:

http://www.czarnuszka.com.pl/

https://pl.wikipedia.org/wiki/Czarnuszka_siewna

http://ajurweda.blogspot.de/

UWAGA: 

blog ma charakter informacyjny oraz hobbystyczny, nie służy do samoleczenia i diagnostyki, skonsultuj się z lekarzem i farmaceutą*.